کد مطلب:210753 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:116
ترجمه آخرین نامه امام صادق به سوی پیروان و شاگردان و اصحاب شیعه امامیه
قریب بدین مضمون می فرماید [1] از پروردگار خود عافیت بخواهید و پیوسته او را بخوانید سنگین و باوقار باشید - سكینه و سكونت و آرامش و حیاء طلب كنید همان تنزه و صفائی كه صلحای شما داشتند آن را از خدا بخواهید و برای خود ایجاد كنید - با اهل باطل و ریا و نفاق كمتر معاشرت نمائید بلكه به مجامله و باری به هر جهت با آنها مماشات كنید و اگر ناپسندی از منافقین دیدید تحمل نمائید و مبادا شما بر آنها ناملایمی حمل كنید یا كل بر آنها شوید و مورد سوءظن آنها گردید با آنها مخاصمه و منازعه و ستم نكنید بگذارید آنها شماها را خوب و نیكوكار بشناسند و واقعا این چنین باشید آنچه بین شماها و آنها هست از دیون مادی و اخلاقی ادا كنید و چون كنار آنها نشستید و با آنها رفت و آمد نمودید نزاع نكنید زیرا ناگزیر آنها هم با شما رفت و آمد می كنند و به نزاع و مناقشه می كشد بهتر آن است كه به تقیه و حسن خلق و مماشات برگزار شود.
تقیه امری است كه خداوند عالم به شما دستور فرموده در مواقعی كه ابتلائی برای شما رخ می دهد كه شما را می شناسند و احتمال داده می شود اذیت كنند و آزار برسانند تقیه كنید خداوند شر آنها را از سر شما می گرداند و آنچه در دلهای شما از دشمنی آنها است ظاهر و آشكار نسازید - زیرا اصل آفرینش بندگان تسلیم و بندگی و عبادت بوده علل و اسباب ظاهری انحراف داده است.
و شاید این انحراف را اگر شدت نكند بتوان برگردانید و لذا غلظت و شدت با دشمن به صلاح آدمی نیست - انسان خردمند و بنده مؤمن نخواهد مرد مگر آنكه از شر و انحراف و بدی عدول و برگشت نماید پس اصل فطرت سلامتی نفس و صحت است باید از خدا بخواهید
[ صفحه 220]
این صحت و عافیت فطری برای شما مصون بماند و اگر برادران شما منحرف شدند با حسن معاشرت آنها را به راه صلاح و نجاح برگردانید.
البته جبریون برخلاف این عقیده هستند آنها می گویند نفس منحرف منحرف بوده ولی این طور نیست نفس دارای صفای ذاتی است حسن و قبح و خیر و شر از عوارض این نشئه عالم طبیعت است و لذا اسلام پیروان خود را به سكینه و وقار و خشوع و خضوع و ورع و پارسائی و اجتناب از حرام پرهیز از غضب و سخط و غیره امر فرموده است - خداوند دوستی خلق را روزی مردم كند تا همه با هم دوست و برادر و شریك احساسات و ادراكات و مقامات گردند.
اسلام امر كرده كه در خصومات مجامله كنید ترك دعوی نمائید - جبریون می گویند اصل خلقت كفر است ولی به خطا رفته اند زیرا هدف رقاء عقلی و صفای نفس است ولی اگر در خلقت كفر باشد كه نفس این همه عوامل قوی مادی غضب و شهوت قسی القلب می گردد اخلاقش تند و خشن و زبانش عادت به دشنام و فحش می كند و همیشه خشمناك غضب آلوده و در نتیجه زندگی جز تلخ كامی چیزی ندارد.
خداوند عالم امر فرموده از حلال استفاده كنید و از حرام اجتناب نمائید و مرتكب معاصی نشوید تا به كمال خود برسید و اگر چنین نباشد بین مؤمن و كافر چگونه فرق می توان نهاد بنابراین از خداوند تعالی عافیت مسئلت كنید تا راه تكامل و رشد عقلی را به شما الهام فرماید كه جز نیروی ذات پروردگار قوه و نیروئی نیست.
بیشتر دعا كنید كه خداوند دوست می دارد بندگان همیشه از او چیزی طلب كنند و وعده هم فرموده هر كس از پیشگاه حق چیزی بخواهد عنایت فرماید و دعایش را مستجاب كند.
خداوند عالم برای راهنمائی مؤمنین مسیر دعا را راه بهشت قرار داده تا بخواهند و عمل كنند و بهشت بروند.
تا می توانید خدا را فراموش نكنید و در هر ساعتی از ساعات شب و روز به یاد خدا باشید خداوند امر فرموده به كثرت ذكر و یاد حق تعالی و در قبال هر چه شما خدا را یاد كنید او هم چندان برابر شما را یاد می فرماید - ممكن نیست كسی خدا را یاد كند و خداوند او را فراموش نماید.
بر شما باد بر مواظبت و محافظت نمازها به خصوص نماز ظهر و برای خدا قنوت كنید
[ صفحه 221]
و در قنوت دعا كنید هر چه می خواهید مسئلت نمائید - چنانچه امر فرمود شما و پیشینیان را كه دعا كنید و مساكین را پذیرائی نمائید - هر كس فقر را تحقیر كند و تكبر به آنها نماید خداوند آنها را از دین خود و مزایای انسانیت دور می گرداند و كسانی را بر آنها مسلط می كند كه تحقیر نمایند و مبغوض نمایند.
امام صادق می فرمایند جدم رسول خدا صلی الله علیه و آله فرموده است كه پروردگار مرا امر به دوستی مساكین مسلمین فرموده و بدانید هر كس یكی از مسلمین را تحقیر كند خداوند او را به غضب خود مبتلا می سازد و چنان تحقیر می نماید كه مافوق نخواهد یافت - بنابراین ای دوستان ما از تحقیر مساكین مسلمین بترسید درباره برادران بی بضاعت خود رعایت نمائید كه آنها بر شما حقی دارند با شما در عقیده و ایمان مشتركند فقط تهیدست می باشند و شما بر آنها حقی دارید حق شما دوستی و حق آنها دستگیری شما است چنانچه پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود باید مساكین را دوست بدارید و آنها را دستگیری كنید - فرمود هر كس فقراء مسلمین را دوست ندارد از امر خدا و رسول تمرد كرده و هر كس امر خدا و رسول را تمرد كند مرده است بر مردن غاوین - غاوین گمراهان و كینه توزان - جهالت پیشه گانند.
فرمود بر شما باد به عظمت و تعظیم حق و خودداری از كبر و خودستائی زیرا این صفت مخصوص ذات پروردگار است كه كبریائی به او می برازد و بس - هر كس بخواهد در این لباس شركت كند خداوند او را روز قیامت ذلیل گرداند.
فرمود مبادا شما بر یكدیگر حقد و حسد و كینه توزی نمائید - كه این خصال صلحا نیست هر كس كینه ورزد خداوند آن كینه را به خودش برمی گرداند و هر كس بر نفس خود و تمایلات ظفر یابد خداوند او را پیروزی می بخشد.
فرمود مبادا حسد ورزید نسبت به دیگران زیرا كفر ریشه اش حسد است یعنی حسود به كفر می رسد.
فرمود بر شما باد كه مسلمانان مظلوم را حمایت و رعایت كنید زیرا او پیوسته خدا را می خواند و خداوند هم دعای او را مستجاب می كند پس اگر مظلومی در حق ظالمی دعا كند یقینا به وبال خود گرفتار می گردد.
جدم رسول خدا صلی الله علیه و آله فرموده است دعای مسلمان مظلوم مستجاب است فرمود بر شما باد كه دل های برادران ایمانی را فرحناك و مسرور سازید - و از حرام بپرهیزید هر كس از
[ صفحه 222]
حرام پرهیز كند خداوند بین او و بهشت فاصله نمی اندازد و به عكس كسی كه با حرام و منهیات مبادرت نماید بین او و بهشت فاصله و حائلی قرار دهد - و از نعیم و لذت و كرامت اهل بهشت برای همیشه محروم خواهد ماند.
تقیه امری است كه خداوند عالم به شما دستور فرموده در مواقعی كه ابتلائی برای شما رخ می دهد كه شما را می شناسند و احتمال داده می شود اذیت كنند و آزار برسانند تقیه كنید خداوند شر آنها را از سر شما می گرداند و آنچه در دلهای شما از دشمنی آنها است ظاهر و آشكار نسازید - زیرا اصل آفرینش بندگان تسلیم و بندگی و عبادت بوده علل و اسباب ظاهری انحراف داده است.
و شاید این انحراف را اگر شدت نكند بتوان برگردانید و لذا غلظت و شدت با دشمن به صلاح آدمی نیست - انسان خردمند و بنده مؤمن نخواهد مرد مگر آنكه از شر و انحراف و بدی عدول و برگشت نماید پس اصل فطرت سلامتی نفس و صحت است باید از خدا بخواهید
[ صفحه 220]
این صحت و عافیت فطری برای شما مصون بماند و اگر برادران شما منحرف شدند با حسن معاشرت آنها را به راه صلاح و نجاح برگردانید.
البته جبریون برخلاف این عقیده هستند آنها می گویند نفس منحرف منحرف بوده ولی این طور نیست نفس دارای صفای ذاتی است حسن و قبح و خیر و شر از عوارض این نشئه عالم طبیعت است و لذا اسلام پیروان خود را به سكینه و وقار و خشوع و خضوع و ورع و پارسائی و اجتناب از حرام پرهیز از غضب و سخط و غیره امر فرموده است - خداوند دوستی خلق را روزی مردم كند تا همه با هم دوست و برادر و شریك احساسات و ادراكات و مقامات گردند.
اسلام امر كرده كه در خصومات مجامله كنید ترك دعوی نمائید - جبریون می گویند اصل خلقت كفر است ولی به خطا رفته اند زیرا هدف رقاء عقلی و صفای نفس است ولی اگر در خلقت كفر باشد كه نفس این همه عوامل قوی مادی غضب و شهوت قسی القلب می گردد اخلاقش تند و خشن و زبانش عادت به دشنام و فحش می كند و همیشه خشمناك غضب آلوده و در نتیجه زندگی جز تلخ كامی چیزی ندارد.
خداوند عالم امر فرموده از حلال استفاده كنید و از حرام اجتناب نمائید و مرتكب معاصی نشوید تا به كمال خود برسید و اگر چنین نباشد بین مؤمن و كافر چگونه فرق می توان نهاد بنابراین از خداوند تعالی عافیت مسئلت كنید تا راه تكامل و رشد عقلی را به شما الهام فرماید كه جز نیروی ذات پروردگار قوه و نیروئی نیست.
بیشتر دعا كنید كه خداوند دوست می دارد بندگان همیشه از او چیزی طلب كنند و وعده هم فرموده هر كس از پیشگاه حق چیزی بخواهد عنایت فرماید و دعایش را مستجاب كند.
خداوند عالم برای راهنمائی مؤمنین مسیر دعا را راه بهشت قرار داده تا بخواهند و عمل كنند و بهشت بروند.
تا می توانید خدا را فراموش نكنید و در هر ساعتی از ساعات شب و روز به یاد خدا باشید خداوند امر فرموده به كثرت ذكر و یاد حق تعالی و در قبال هر چه شما خدا را یاد كنید او هم چندان برابر شما را یاد می فرماید - ممكن نیست كسی خدا را یاد كند و خداوند او را فراموش نماید.
بر شما باد بر مواظبت و محافظت نمازها به خصوص نماز ظهر و برای خدا قنوت كنید
[ صفحه 221]
و در قنوت دعا كنید هر چه می خواهید مسئلت نمائید - چنانچه امر فرمود شما و پیشینیان را كه دعا كنید و مساكین را پذیرائی نمائید - هر كس فقر را تحقیر كند و تكبر به آنها نماید خداوند آنها را از دین خود و مزایای انسانیت دور می گرداند و كسانی را بر آنها مسلط می كند كه تحقیر نمایند و مبغوض نمایند.
امام صادق می فرمایند جدم رسول خدا صلی الله علیه و آله فرموده است كه پروردگار مرا امر به دوستی مساكین مسلمین فرموده و بدانید هر كس یكی از مسلمین را تحقیر كند خداوند او را به غضب خود مبتلا می سازد و چنان تحقیر می نماید كه مافوق نخواهد یافت - بنابراین ای دوستان ما از تحقیر مساكین مسلمین بترسید درباره برادران بی بضاعت خود رعایت نمائید كه آنها بر شما حقی دارند با شما در عقیده و ایمان مشتركند فقط تهیدست می باشند و شما بر آنها حقی دارید حق شما دوستی و حق آنها دستگیری شما است چنانچه پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود باید مساكین را دوست بدارید و آنها را دستگیری كنید - فرمود هر كس فقراء مسلمین را دوست ندارد از امر خدا و رسول تمرد كرده و هر كس امر خدا و رسول را تمرد كند مرده است بر مردن غاوین - غاوین گمراهان و كینه توزان - جهالت پیشه گانند.
فرمود بر شما باد به عظمت و تعظیم حق و خودداری از كبر و خودستائی زیرا این صفت مخصوص ذات پروردگار است كه كبریائی به او می برازد و بس - هر كس بخواهد در این لباس شركت كند خداوند او را روز قیامت ذلیل گرداند.
فرمود مبادا شما بر یكدیگر حقد و حسد و كینه توزی نمائید - كه این خصال صلحا نیست هر كس كینه ورزد خداوند آن كینه را به خودش برمی گرداند و هر كس بر نفس خود و تمایلات ظفر یابد خداوند او را پیروزی می بخشد.
فرمود مبادا حسد ورزید نسبت به دیگران زیرا كفر ریشه اش حسد است یعنی حسود به كفر می رسد.
فرمود بر شما باد كه مسلمانان مظلوم را حمایت و رعایت كنید زیرا او پیوسته خدا را می خواند و خداوند هم دعای او را مستجاب می كند پس اگر مظلومی در حق ظالمی دعا كند یقینا به وبال خود گرفتار می گردد.
جدم رسول خدا صلی الله علیه و آله فرموده است دعای مسلمان مظلوم مستجاب است فرمود بر شما باد كه دل های برادران ایمانی را فرحناك و مسرور سازید - و از حرام بپرهیزید هر كس از
[ صفحه 222]
حرام پرهیز كند خداوند بین او و بهشت فاصله نمی اندازد و به عكس كسی كه با حرام و منهیات مبادرت نماید بین او و بهشت فاصله و حائلی قرار دهد - و از نعیم و لذت و كرامت اهل بهشت برای همیشه محروم خواهد ماند.
[1] تحف العقول ص 313.